کشاورزی مدرن در هلند
هلند کشوری کوچک است که رتبهی دوم صادرات محصولات کشاورزی و عنوان بزرگترین تولیدکنندهی سیب زمینی در جهان را در اختیار دارد. اما چگونه این کشور کوچک کم خاک به چنین جایگاه بالایی دست پیداکرده است؟
مساحت آمریکا 270 برابر هلند است یعنی آمریکا 9 میلیون و 843 هزار کیلومترمربع وسعت دارد. این در حالی است که مساحت هلند 41 هزار و 543 کیلومترمربع میباشد. طبعاً این پرسش مطرح میشود که هلند چگونه توانسته در یک رقابت جهانی این گونه به مقامی برتر از دیگر کشورها دست یابد؟ صاحب نظران میگویند این جایگاه حاصل ترکیبی کارآمد از همکاری و همفکری میان مراکز علمی و کشاورزان میباشد. البته رابطه سازماندهی شده میان این نهادها شرط اصلی این موفقیت بوده. البته که تحقیقات و نتایج در قفسهها و گنجههای مؤسسات تحقیقاتی و علمی باقی نمیماند، آنها بلافاصله به دست کشاورزان میرسند و خود کشاورزان در فرایند تحقیق به نوعی حضور دارند.
هلند آخرین کشور غربی است که دچار قحطی شدید شده است. در واپسین سال جنگ جهانی دوم، کمبود مواد غذایی موجب شد 10 الی 20 هزار هلندی جان خود را از دست بدهند. این تجربهی تلخ، توأم با پیش بینیهای نه چندان روشن در رابطه با آیندهی تأمین مواد غذایی در جهان، هلندیها را مجبور کرد تا به دنبال راهکارهایی برای حل معضل کمبود مواد غذایی باشند. حدوداً سه دهه پیش، دولت هلند برنامهای ملی و جامع را برای توسعهی کشاورزی پایدار در این کشور در دستور کار خود قرارداد. هدف این برنامه دو برابر شدن تولیدات کشاورزی و کاهش استفاده از منابع به نصف میزان فعلی بود.
وقتی فناوری جای خالی خاک را پر میکند
قطب صنعت کشاورزی هلند دانشگاه و مرکز تحقیقاتی واخنینگن (Wageningen) است. این دانشگاه که پیشینهی آن به سال 1876 باز میگردد، در قلب مجموعهای از شرکتهای تولیدی و کسب وکارهای نوپای کشاورزی قرار دارد که اصطلاحاً «درهی غذا» یا Food Valley نامیده میشود. همچون دانشگاه استنفورد که متخصصین زیادی را برای «درهی سیلیکون» یا همان Silicon Valley پرورش میدهد، واخنینگن نیز به تربیت دانشجویان میپردازد تا در درهی غذا مشغول به کار شوند. تنها تفاوت این است که دانشجویان استنفورد در خط مقدم توسعهی فناوریهای رایانهای و ارتباطی به فعالیت می پردازند، اما تمرکز دانشجویان واخنینگن بر توسعهی فناوریهای کشاورزی معطوف شده است. این گونه است که کشاورزی مدرن در هلند توانسته حرفی برای گفتن در دنیای امروز داشته باشد.